Czym jest badanie ankietowe realizowane w formule mixed mode CATI/CAWI?

Ankietyzacja jest jednym z podstawowych narzędzi w badaniach społecznych, marketingowych czy opinii publicznej. W dzisiejszych czasach, ze względu na różne możliwości dotarcia do respondentów oraz różnorodność ich preferencji odnoście sposobów brania udziału w badaniu coraz częściej stosuje się badania realizowane w formule mixed mode. Jednym z popularnych połączeń metod jest CATI/CAWI. Co kryje się za tymi skrótami i jak wygląda realizacja takiego badania?

Charakterystyka techniki CATI oraz CAWI

Technika CATI (z ang. Computer Assisted Telephone Interview) to metoda przeprowadzania wywiadów telefonicznych wspomagana komputerowo. Ankieter korzysta z dedykowanego oprogramowania, które nie tylko prowadzi go przez pytania ankietowe, ale także umożliwia bieżące wprowadzanie odpowiedzi i monitorowanie jakości danych.

Technika CAWI (z ang. Computer Assisted Web Interview) to natomiast metoda prowadzenia ankietyzacji polegająca na przeprowadzaniu wywiadów za pośrednictwem internetu. Respondenci samodzielnie wypełniają ankietę online, korzystając z komputerów, tabletów lub smartfonów.

Mixed Mode CATI/CAWI – połączenie dwóch metod w jednym badaniu

W badaniu mixed mode CATI/CAWI część respondentów jest kontaktowana telefonicznie (CATI), a część otrzymuje link do wypełnienia ankiety online (CAWI). Dzięki temu można dotrzeć do różnych grup respondentów, zarówno tych, które preferują tradycyjne metody badania, jak i tych, które chętniej korzystają z internetu. W przypadku, jeśli w przekazanej nam bazie danych znajduje się zarówno numer telefonu, jak i adres e-mail, naszą praktyką w Centrum Badawczo-Rozwojowym Biostat jest podejmowanie najpierw próby kontaktu telefonicznego z danym respondentem. Jeśli okaże się, że dana osoba nie odbiera telefonu, lub podczas rozmowy z ankieterem zadeklaruje, iż wolałaby wypełnić ankietę samodzielnie, wówczas na jej adres e-mail wysyłana jest wiadomość z zaproszeniem do badania oraz linkiem prowadzącym do kwestionariusza.

W tym miejscu warto wskazać, iż w związku z tym, że w przypadku badania realizowanego w trybie mieszanym stosuje się ten sam kwestionariusz ankiety, toteż musi być on odpowiednio dostosowany zarówno do formy telefonicznej, jak i internetowej. Oznacza to, że w takim kwestionariuszu nie powinniśmy umieszczać grafik oraz innych multimediów – tych bowiem nie ujrzą osoby, które ankietę będą wypełniać telefonicznie. Należy również zwrócić uwagę na:

• Długość kwestionariusza: Jeśli badanie prowadzone jest w trybie mixed mode na wypełnienie kwestionariusza należy założyć około 15 minut. Dłuższy czas może zniechęcać respondentów i w skrajnych wypadkach doprowadzić do znacznego odsetka niedokończonych ankiet.
• Rodzaj pytań: Realizując badania w trybie mixed mode warto, by kwestionariusz składał się w przeważającej części z pytań o charakterze zamkniętym lub półotwartym, tak by ankieter prowadzący badanie drogą telefoniczną mógł tylko zaznaczać wskazywane przez respondenta odpowiedzi. Długie odpowiedzi na pytania otwarte mogą znużyć respondentów, zwłaszcza w przypadku badań telefonicznych, co może prowadzić do spadku jakości danych i wyższej liczby przerwanych wywiadów.
• Logika przejść: Przejścia pomiędzy kolejnymi pytaniami w kwestionariuszu powinny być zaprojektowane w taki sposób, aby działały zarówno w wersji telefonicznej, jak i online.
• Wygląd kwestionariusza online: Pomimo tego, iż tylko część badanych wypełnia kwestionariusz drogą internetową, to i tak powinien on zostać zaprojektowany w sposób estetyczny i intuicyjny. Jest to czynnik, który zwiększa motywację respondentów do jego wypełnienia.

Zalety badania ankietowego realizowanego w trybie mixed mode CATI/CAWI

Realizacja badania ankietowego w sposób łączący zbieranie danych za pomocą techniki CATI oraz CAWI ma szereg zalet. Poniżej opisano najważniejsze z nich:

• Realizacja badania z respondentami mającymi różne preferencje komunikacyjne: Niektórzy preferują rozmowy telefoniczne, inni wolą wypełniać ankiety online. Badanie w trybie mixed mode pozwala zaspokoić potrzeby obu grup.
• Dostosowanie form kontaktu do rodzaju danych zawartych w bazie: jeśli baza zawiera zarówno numery telefonów, jak i adresy e-mail, badanie może efektywnie wykorzystywać oba kanały komunikacji, zwiększając tym samym szanse na uzyskanie odpowiedzi. Dzięki temu można maksymalnie wykorzystać dostępne dane kontaktowe, co przekłada się na wyższą skuteczność i responsywność badania.
• Niższe koszty, w porównaniu do badania realizowanego wyłącznie techniką CATI: W niektórych przypadkach, zwłaszcza przy dużych próbach, badania mixed mode mogą okazać się tańsze niż tradycyjne badania telefoniczne.

Podsumowanie